Nau mai, haere mai. Whakatau mai ki Tāhūrangi!
2 Whiringa-ā-rangi 2023
E harikoa ana mātou ki te kōkuhu i te papakāinga matihiko hou mō ngā rauemi whakaako, akoako hoki mai i ngā kura kōhungahunga ki ngā kura tuarua puta noa i te marau o Aotearoa. Koia nei ngā kōrero e pā ana ki a Tāhūrangi, te pūtaketanga mai o te whakaaro, me tō mātou hiamo ki te whakamōhio atu ki te marea.
Whakapapa
I te marama o Whiringa-ā-nuku 2022, ka takohatia te ingoa matua me te whakapapa o te pūhara e Tākuta Wayne Ngata: Tāhūrangi.
Ko te Tāhū, arā, e kīia nei ko te Tāhuhu, te tāhu, arā, te tuarā o te tipuna whare, arā, ko te wharenui. He tino pou tonu tēnei o te whare: he toko ake i te whare, he taki hoki i te whakapapa o tōna rahi. Ko tōna whakamahinga ki konei he whakaata tonu i Te Tāhuhu o te Mātauranga, e whakamihi ana ki tēnei pūhara marau hou, i tēnei taonga a Te Tāhuhu o te Mātauranga.
Ko te Rangi, i takea mai i te ipurangi, e whakamahia nei hei whakamārama i ngā mātauranga e noho nei i te rangi (e kīia nei, ko ngā pārongo ‘kei te kapua’). Ko Ranginui anō hoki tērā – te atua o te rangi e tiaki, e mātaki nei i ngā āhuatanga katoa o tōna ao.
Ko Tāhūrangi te papakāinga e tautoko ana i ngā mahi whakaako, akoako hoki puta noa i ēnei kaupapa:
- Te Whāriki: He Whāriki mātauranga mō ngā mokopuna o Aotearoa Early Childhood Curriculum
- Te Marautanga o Aotearoa
- The New Zealand Curriculum
- ā, ā tōna wā, ka tau mai ko Te Whāriki a Te Kōhanga Reo
He rauemi, he pārongo hoki mō ngā whānau, ngā mātua me ngā kaitiaki hei tautoko i ngā mahi akoako a ngā ākonga.
Tō mātou hiamo mō Tāhūrangi?
Kua mōhio kē pea koe, he mahi uaua te rapu i ngā rauemi kounga rawa hei āwhina ki te whakamahere i ngā hōtaka akoako. E noho ana ngā rauemi ki ngā paetukutuku maha rawa atu, he tawhito, he uaua te tūhura, ā, he whakapau wā noa iho ki te rapu i ngā rauemi nei.
Nā, i runga o Tāhūrangi ka māmā ake te rapu i ngā rauemi. He whakatōpū i ngā rauemi mai i ngā paetukutuku katoa ki te wāhi kotahi, ā, i hoahoatia ki te āwhina i a koe ki te rapu, ki te whakarite, ki te tikiake me te tuari i ngā rauemi me ngā rawa whakaako.
He maha ngā hua matua o Tāhūrangi hei whakamāmā ake i ngā mahi rapu:
- Ko ngā whāinga rapunga kei ngā reo e rua, te reo Māori me te reo Pākehā, kia taea te rapu ki te reo kotahi engari ka puta ake ngā otinga ki ngā reo e rua.
- Ko ngā momo tātaritanga rapu kia tere kitea ai e te kaiwhakamahi te rauemi e hiahiatia ana.
- Ko te āhua o te tere tikiake i ngā rauemi.
Tāpiri atu ki tērā, ka taea e koe te waitohu atu ki Tāhūrangi mā te whakamahi i Te Whakauru Rāngai Mātauranga (Education Sector Logon), e uru ai koe ki tō ake pūkete me ētahi āhuatanga tāpiringa. Ka taea e koe te:
- whakarite me te puri rauemi hei waihanga i āu ake kohinga hei tiro māu
- tuari i aua kohinga me ētahi atu kaiwhakamahi o Tāhūrangi
- puri i ngā mariu reo.
I ngā rā e heke mai ana, ka raua katoa ngā kōrero hou mō ngā marau, ngā rauemi, me ngā rawa whakaako ki runga o Tāhūrangi, ka ngana tonu mātou ki te arotake, te whakahou me te tango i ngā kōrero kia noho mohoa tonu ngā pārongo.
Ki hea tīmata?
Mēnā e āwangawanga ana koe ki te whakamahi i a Tāhūrangi, tirohia ēnei aratohu:
- Te Whāriki
- Te Marautanga o Aotearoa (Te Reo Māori)
- Te Marautanga o Aotearoa (English)
- New Zealand Curriculum
Ki te hiahia koe ki tētahi Whakauru Rāngai Mātauranga kia kitea ngā āhuatanga katoa o Tāhūrangi, whāia te hononga i raro nei: Whakauru Rāngai Mātauranga.