Te tautoko i ngā kaiako mā ngā akoranga ngaio whaitake
18 Mahuru, 2024
E mōhio ana tātou ko ngā whakaakoranga kounga te mea tino whaikiko mō ngā ākonga, nō reira me whiwhi ngā kaiako i ngā akoranga ngaio (PLD) whaitake i ia wāhanga o tō rātou aramahi.
Koinei i whakaurua mai ai ngā arawātea hou me ngā rerekētanga hira mō te PLD i Aotearoa i a mātou nei e whakakaha ana i tā mātou pūnaha, kia mārama ai, kia pipiri, kia ōrite ai hoki.
Nā te kore aronga ā-motu ōrite mō te PLD kua ngoikore te āta tirotiro me te mōhio ki ngā pānga o te PLD i te motu me te taumata pūnaha, ka mutu he uaua te pūnaha, he tūāporoporo, he uaua hoki mō ngā kaiako ki te wherawhera.
Kei te whakaurua mai ngā rerekētanga hei whakatika i ēnei raru me te tautoko i te kaupapa mātauranga matua tuawhā a te Kāwanatanga – te whakapai ake i te whakangungu kaiako:
Kaupapa mātauranga matua tuawhā
Ngā mea hei tūmanako māu
- Kāore he akoranga ngaio ā-rohe (RAPLD) hou, ā, ka tutuki te nuinga o ngā RAPLD onāianei ā te pito o te tau 2024.
- E aro ana mātou ki ngā arawātea PLD mō ngā kaupapa matua a te Kāwanatanga mō te mātauranga. Ka tīmata mātou mā te tautoko i te rāngaimahi ki te whakatinana i ngā huringa ki te marautanga ā-motu me te whakamahi i ngā aronga whakaakoranga raupapa.
- Kei te whakaurua mai e mātou ngā tikanga ine pai ake ki ngā kaupapa PLD kia tino whaitake ai ā mātou mahi, ā, kia hāngai hoki te haumi ki te PLD.
- Ka kohia e mātou ngā raraunga hei whakaatu i te kauneke o ngā tikanga whakaako puta noa i te rāngai, te kaha o ngā kaihautū ki te tautoko me te pupuri i te kauneke o ngā tikanga, me te koke whakamua me te tutukinga a ngā akonga.
- Ka whakaritea tonutia te hautūtanga, te mana ōrite me te wairua manaaki mā ā mātou PLD ka whakaratoa.
- Ka whakamanatia tonutia e te pūnaha PLD hou ngā kaupapa matua a te Kāwanatanga mō te whakangungu kaiako.
Rangaranga Pāngarau
I te marama o Ākuhata, i whakaputaina e te Kāwanatanga tētahi mahere hei hāpai i te heke o te paetae pāngarau.
Ka takahuria e te Kāwanatanga te mātauranga pāngarau | Beehive.govt.nz
Ka hohoro ake i te Mahere Mahi Pāngarau Make It Count te whakamahinga o te wāhanga ako pāngarau me te tauanga kua whakahoutia mai i te New Zealand Curriculum me te wāhanga ako pāngarau mai i Te Marautanga o Aotearoa mō ngā Tau 0-8. Ka mana ēnei mai i te Wāhanga 1, 2025.
I roto i te Mahere Mahi Pāngarau, kua puta i te Kāwanatanga $20 miriona ka haumitia ki te PLD me ētahi atu rauemi hei tautoko i te tukutanga o te marautanga pāngarau raupapa hou me te hāpai i te paetae ākonga.
- Ka whakaratoa te PLD pāngarau e ngā tohunga hei whakatauira i ngā tikanga whakaako pai rawa mō roto i te akomanga, e tautokona ana e ngā tautoko nō ngā rohe mai i te Ratonga Tohutohu Marautanga ā-rohe a Te Tāhuhu.
- Ka wātea te whakaratonga o tēnei PLD puta noa i te tau 2025 me te 2026 hei āwhina ki te whakatutuki i ngā hiahia o tō kura me tō Kāhui Ako.
- Ka wātea mai ētahi mōhiohio atu anō, tae atu ki ngā kōrero me pēhea te rēhita mō tēnei PLD, ki Tāhūrangi me tā mātou paetukutuku PLD.
- Ka taea te tono mō tēnei PLD mai i te 4 o Noema 2024.
Ngā rā marautanga pāngarau 2025
Kua whakaaetia e te Minita Take Mātauranga ngā rā marautanga pāngarau e rua mō te tau 2025 hei tautoko i ngā kaiako Tau 0-8 i a rātou ka tīmata ki te whakaū i ngā kōrero o te marautanga mai i te tīmatanga o tērā tau.
Ko te kaupapa o ēnei rā he:
- Wehe mai i tētahi wā ki ngā kaihautū me ngā kaimahi Tau 0-8 kia whakauru atu ki te PLD, kia mārama ai rātou ki te marautanga pāngarau Tau 0-8 me ngā tikanga whakaako e manakohia ana.
- Whakatipu i ō rātou mōhio, pūmanawa, ngākau titikaha mō te marautanga.
Mā koutou tonu e whakarite mō āhea i te tau 2025 kati ai tō kura mō ēnei rā, ā, me te whakamōhio atu ki ngā mātua me ngā kaitiaki i te wāhanga o mua mō ngā rā kati kua whakatauhia. I te mea ka kati ngā kura, ka āhei ngā kaiako rīwhi ki te whakauru atu ki te PLD.
Ka tukuna ētahi mōhiohio anō me pēhea te toro atu ki te PLD mō te pāngarau, ka mutu me pēhea te whakarite i ngā tohunga hei tautoko i ngā rā marautanga.
I pānuitia ngā rā marautanga o te pāngarau i raro i te Mahere Mahi Pāngarau Make It Count, ā, ka tukuna ngā kōrero mō ēnei rā me ngā tautoko i ēnei wiki e heke mai nei.
PLD mō te Rangaranga Reo ā-Tā (pānui me te tuhituhi)
- Kei te whiwhi kē te rangapū tuatahi o ngā kaiako Tau 0-8 i te PLD hou mō ngā aronga Rangaranga Reo ā-Tā mō ngā kura auraki. Whai muri ko te Rangaranga reo ā-Tā mō ngā kura arareo Māori. Ka tīmata te whiwhi a te rangapū tuarua i te PLD ā te Wāhanga 4, 2024.
- Ka tuwhera ngā tono mō te rangapū tuatoru mō te Rangaranga Reo ā-Tā mō ngā Tau 0-8 ā te 23 o Whiringa-ā-nuku 2024, ā, ka tīmata te PLD ā te Wāhanga 1 2025.
- Ka haere tonu ēnei arawātea PLD mō te Rangaranga Reo ā-Tā puta noa i te tau 2025 me te 2026, ā, he maha ngā arawātea mō ngā kura ki te whakauru mai.
- I te wāhanga tuatahi o te tau 2025 ka whakarato PLD mātou hei whakapakari i ngā kaihautū i rō kura ki te tautoko i ngā kura ki te whakaū me te mau tonu ki ngā aronga reo matatini raupapa me ngā tautoko hāngai mō rātou anō.
PLD mō te aromatawai
Ka wātea mai ngā PLD hei tautoko i ngā tikanga aromatawai, te mātau ki ngā raraunga me te whakamahi i ngā utauta noa hei te tau 2025.
Ka whakawhānuitia e Te Tāhuhu ngā PLD e whakaratoa mō te whakamahi i te e-asTTle kia uru mai ai ngā kura e ako ana i roto i te reo Māori.
- Ka whakaratoa ngā tautoko mō te whakahaere i Te Waharoa Ararau me te Progressive Achievement Tests ā te 2025.
- Ka tautoko hoki tēnei PLD e whakaratoa ana i te whakamahinga weteoro.
Ngā rā kaiako
Ka whai wāhi ngā kura ki te whiriwhiri i ngā rauemi wāhanga ako whakamutunga, i te taha o ētahi atu rauemi e aro ana ki te Ingarihi, te Pāngarau, Te Reo Rangatira i te wā o te marautanga tuawhā me te rā kaiako. Kua whakaritea kia tū tēnei rā i waenga i te Mane 21 o Oketopa me te Paraire 15 o Noema 2024.
Tērā rānei, ka āhei ngā kura ki te whakamahi i tēnei rā mō tētahi o ngā rā e toru mō ngā aronga Rangaranga Reo ā-Tā. Ko ngā kura kāore i roto i te PLD Rangaranga Reo ā-Tā, me whai wā i taua wā ki te ruku ki ngā kōrero mō te whakatinana i te marautanga pāngarau i roto i ngā wā tūturu kia iti ai ngā whakararurarutanga ki ngā whānau.
I tua atu i te PLD me ētahi atu tautoko, ka tautokona e mātou te pāngarau me te reo matatini mā ēnei e whai ake:
- Ka wātea mai ngā tautoko hāngai mō te reo matatini me te pāngarau ki ngā kura tuarua mai i te Wāhanga 4 2024. Ka kōwhiria ngā kura e ai ki ā rātou otinga akoranga ngātahi me ngā mōhiohio ka whakaratoa e ngā rōpū ā-rohe.
- Ngā rauemi me ngā arawātea ako tuihono mā Tāhūrangi.
- He Ratonga Tohutohu Marautanga hei tuku tohutohu mātanga mō te marautanga. Ka mahi tahi te ratonga a Te Tāhuhu me koutou ko ō kaihautū ki te tautoko i te whakatinanatanga o tētahi marautanga ā-motu me te whakatipu i te mātau.
- Mō ētahi mōhiohio anō mō te PLD, haere ki te paetukutuku PLD i konei:
- Ka puta he Pānui Marautanga hou ā te 23 o Hepetema. Kia noho mōhio ai koe me rēhita ki te pānui i konei: